آشنایی با طرح بوم (برنامه ویژه مدرسه)
سال‌هاست که مدیران مدارس خواستار تفویض اختیار بیشتر به مدارس‌اند. این اختیارات را بیشتر در حوزه اداری و مالی می‌جویند؛ در حالی‌که اهمیت داشتن اختیار در حوزه برنامه‌های درسی و آموزشی بیشتر از سایر حوزه‌هاست؛ چرا که مدیران مدارس به‌عنوان رهبران برنامه‌های درسی و تربیتی در مدارس ایفای نقش می‌کنند. البته بدیهی است که تفویض اختیار در حوزه‌های درسی و تربیتی نیازمند توانمندی‌های لازم در این حوزه است. تا آنجا که از وضعیت دانشی و مهارتی مدیران مدارس آگاهی دارم، به جز تعداد معدودی، الباقی مدیران مدارس به کسب آموزش‌های لازم برای تقویت شایستگی‌های پایه و قابلیت‌های مورد نظر برای هدایت برنامه‌های درسی و تربیتی نیازمندند. پژوهشی که در یک دهه گذشته در همین حوزه انجام داده‌ام، بیانگر همین نکته است.(مرجع)
دقیقاً نمی‌دانم چه تعداد از شما مدیران مدارس با برنامه ویژه مدرسه (بوم) آشنایی دارید و چه میزان موفق شده‌اید آن را امسال در مدرسه خود اجرایی و عملیاتی کنید. برنامه ویژه مدرسه که در اواخر شهریورماه ۱۳۹۷ طی بخشنامه‌ای از سوی وزیر محترم آموزش‌وپرورش مستقیماً به مدیران مدارس ابلاغ شده است، این فرصت را به مدارس می‌دهد تا دو ساعت در هفته را به توسعه مهارت‌های لازم در ساحت‌های شش‌گانه مانند مهارت‌های هنری، فناوری، زیبایی‌شناختی، دست‌ورزی و غیره به دلخواه و بنا به تشخیص شورای راهبری مدرسه اختصاص دهند. مدیران مدارس اختیار دارند به کمک معلمان و انجمن اولیای مدرسه این فرصت را غنیمت شمرند و در قالب برنامه‌های اختیاری و غیرتجویزی «اجرای برنامه درسی مدرسه‌ای» را تمرین کنند. البته برنامه ویژه مدرسه یا بوم، در سال جاری به‌صورت آزمایشی در دستور کار مدارس داوطلب در دوره ابتدایی و دوره اول متوسطه قرار گرفته است. (مرجع) طرح ملی کودک رایان که با همکاری جمعی از فرهنگیان، اساتید دانشگاه و خبرگان صنعت توسعه یافته است، می‌تواند یکی از راهکارهای آموزش در اجرای طرح بوم در مدارس کشور باشد، زیرا کتاب‌ها و دوره‌های ویژه‌ای برای هر شش ساحت آموزشی دارد. (مرجع) درباره‌ی طرح ملی کودک رایان بیشتر بدانید.
مدارسی که امسال به اجرای این برنامه همت گماشته‌اند، لازم است محتوای فعالیت‌هایی را که انجام داده‌اند و نیز فرایند اجرای آن‌ها را ارزشیابی کنند و حفره‌های پنهان و نقاط قوت و ضعف آن را شناسایی کنند؛ به کمک نقاط قوت، ضعف‌ها را برطرف سازند و برای سال آتی با توان بیشتری به اجرای آن بپردازند. آن دسته از مدارس که در سال جاری به اجرای این برنامه اقدام نکرده یا از آن بی‌اطلاع‌اند (حتی مدارس دوره‌های دیگر تحصیلی به‌ویژه دوره دوم متوسطه) دستورالعمل اجرای آن را دریافت و دقیقاً مطالعه کنند و مدرسه را برای اجرای آن در سال تحصیلی ۹۹ ـ ۹۸ آماده سازند.(مرجع)
به رؤسای مناطق و مدیران کل و همکارانشان نیز توصیه می‌شود که صرفاً به دریافت خلاصه گزارش از عملکرد مدرسه در این حوزه اکتفا کنند و از هر گونه دخالت در چگونگی اجرای این برنامه جداً بپرهیزند و این یک اختیار را که بعد از سال‌ها به مدیران مدارس داده شده است، سلب نکنند. (مرجع) لذا وزیر آموزش و پرورش طرح بوم را تمرینی بزرگ برای خروج آموزش و پرورش از تمرکزی که به وجود آمده دانسته است. (مرجع)
وزیر آموزش و پرورش درباره طرح بوم گفت: این تمرین بزرگی است تا آموزش و پرورش برای خروج از تمرکز به وجود آمده اقدام کند. به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، محسن حاجی میرزایی از واگذاری تنظیم بخشی از برنامه درسی به مدیران مدارس خبر داد. وی درباره تغییر محتوای دروس که خود چندی پیش به آن اشاره کرده بود، گفت: در حال حاضر برنامه‌ای تحت عنوان بوم (برنامه ویِژه مدارس) در آموزش و پرورش اجرا می‌شود. طبق این برنامه یک سری اختیارات به مدارس داده شده که بتوانند بخشی از برنامه درسی خود را تنظیم کنند. حاجی‌میرزایی درباره تاثیر طرح بوم بر تغییر محتوای کتب درسی گفت: این تمرین بزرگی است تا آموزش و پرورش برای خروج از تمرکز به وجود آمده اقدام کند و حتی ارتباطی با محتوای آموزشی با نیازهای واقعی زندگی ایجاد کند. (مرجع)
راهنمای عمل به طرح بوم
مشاهده وبسایت طرح ملی کودک رایان